یک فارغ التحصیل در رشته مهندسی شیمی می تواند در صنایع مختلفی همچون صنایع غذایی، کارخانه های سیمان، صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع دارو سازی، نیروگاه ها، کارخانه سرامیک مشغول به کار شود. لازم به ذکر است که این رشته یکی از رشته های گسترده و کاربردی دانشگاهی به شمار می آید.
رشته مهندسی شیمی یکی از رشته های گسترده و کاربردی دانشگاهی به شمار می آید. لازم به ذکر است که مهندسین شیمی اغلب یافته های شیمیدان ها را به صورت علمی در می آورند. به نوعی می توان گفت یک مهندس شیمی از علم شیمی در صنایع مختلف به بهترین شکل استفاده می کند. یک مهندس شیمی می تواند مسئولیت های مختلفی از جمله مهندسی فرآیند و تولید تا مدیریت کارخانه را به عهده داشته باشد.
آشنایی با گرایش های مختلف رشته مهندسی شیمی
بهتر است بدانید در برخی از دانشگاه ها از ابتدا گرایش رشته مهندسی شیمی مشخص است. گرایش های مختلف این رشته عبارتند از: مهندسی فرایند، گرایش صنایع پتروشیمی، صنایع غذایی، نانو تکنولوژی، صنایع پلیمر، صنایع نفت و گاز و بیو تکنولوژی. همچنین این رشته در مقطع کارشناسی در دانشگاه های تهران ابتدا بدون گرایش بوده و بعد از گذشت دو سال از شروع سال تحصیلی دانشجویان براساس علاقه و سابقه تحصیلی می توانند یکی از گرایش های مختلف این رشته تحصیلی را انتخاب کنند. شیمی تجزیه، انتقال حرارت، معادلات دیفرانسیل، ریاضیات مهندسی، برنامه نویسی، کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی، ریاضیات عمومی، شیمی آلی، شناخت کامپیوتر، شیمی فیزیک، شیمی عمومی، فیزیک، ترمودینامیک، اقتصاد مهندسی، کنترل فرآیندها، موازنه انرژی و مواد، عملیات واحد، نقشه‌کشی صنعتی، انتقال جرم، مکانیک سیالات، طرح و کارگاه، پروژه یا طراحی پروژه، استاتیک و مقاومت مصالح از جمله دروس مشترک در گرایش های مختلف مهندسی به شمار می آیند. در واقع دانشجو هر گرایشی را که جهت ادامه تحصیل انتخاب کند لازم این دروس را با موفقیت پاس کند.
نگاهی بر موقعیت شغلی رشته مهندسی شیمی
نیاز به مهندس شیمی در کشورمان ایران روز به روز در حال افزایش است، چرا که هرکارخانه تولیدی حداقل به یک مهندس شیمی نیاز دارد. همچنین با توجه اینکه کشورمان ایران یک کشور نفت خیز جهت انتقال، پالایش، استخراج و تبدیل نفت به شمار می آید بدون شک به مهندس شیمی نیاز دارد. یک فارغ التحصیل در رشته مهندسی شیمی می تواند در صنایع مختلفی همچون صنایع غذایی، کارخانه های سیمان، صنایع نفت و گاز و پتروشیمی، صنایع دارو سازی، نیروگاه ها، کارخانه سرامیک مشغول به کار شود. به نوعی می توان گفت یک مهندس شیمی قادر است در دو بخش مهم صنعت یعنی طراحی دستگاه هایی که به جداسازی مواد می‌پردازند و طراحی رآکتورها به خوبی ایفای نقش کند و این عمل فقط منحصر به او می باشد.
آشنایی با مهارت های مورد نیاز جهت انتخاب رشته مهندسی شیمی
یکی از دروس مهمی که دارای بیشترین تاثیر در انتخاب رشته مهندسی شیمی می باشد علم ریاضی است. در واقع ریاضی از نظر میزان تاثیر در درجه اول قرار دارد، زیرا یک مهندس شیمی جهت طراحی مبدل، رآکتور و برج نیاز مبرمی به دانش ریاضی دارد. همچنین از دیگر درس هایی که در مراحل بعدی قرار گرفته دروس فیزیک و شیمی می باشد. از دیگر مهارت های مورد نیاز برای این رشته داشتن دقت نظر زیاد است، زیرا برای انجام آزمایش های شیمی در صورتی که مهندس یک صد گرم اشتباه داشته باشد نتیجه کلی آزمایش به هم می ریزد. مهارت در تحلیل و حل مساله، توانایی برنامه ریزی، سازماندهی و تصمیم گیری، مهارت خوب ارتباطی، توانایی کار تیمی و توانایی مدیریت پروژه ها، افراد و بودجه ها از دیگر مهارت های مورد نیاز برای یک مهندس شیمی به شمار می آید. همچنین دانشجویان رشته مهندسی شیمی لازم است به نرم افزارهای تخصصی تسلط کافی داشته باشند. از جمله نرم افزارهای مورد نیاز در رشته مهندسی شیمی عبارتند از: نرم افزاربهینه سازی فرآیندهای شیمیایی، نرم افزار طراحی و شبیه سازی، نرم افزار رسم ساختمان ملکول و نمادهای شیمی، نرم افزار شبیه سازی فرآیندهای شیمیایی و نرم افزار های FLUENT، MATLAB، OLGA. برای ورود به بازار کار و داشتن درآمد دانشجویان باید علاوه بر اینکه در دروس ریاضی، فیزیک و شیمی قوی باشند لازم است از این مهارت های ذکر شده برخوردار باشند.
نگاهی بر وظایف مهندس شیمی
در صورتی که یک مهندس در بخش تولید کار کند وظایف مختلفی به عهده دارد. طراحی سیستم ها و دستگاه ها مورد نیاز در فرآیند تولید یکی از وظایف این مهندسین است. همچنین نظارت و بررسی فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی فرآیند تولید از دیگر وظایف مهندسین بخش تولید به شمار می آید. همکاری با تکنسین های کارخانه جهت ایجاد ابزارهای کنترل فرآیند تولید از دیگر وظایف فارغ التحصیلان رشته مهندسی شیمی می باشد. در ضمن یک مهندس شیمی در بخش تولید لازم است همکاری نزدیکی با مدیران بخش های ایمنی، سلامت و کنترل کیفیت به منظور بهینه سازی فرآیند تولید داشته باشد.
اگر مهندس شیمی در بخش توسعه و تحقیق فعالیت کند لازم است آزمایش راه های جدید توسعه محصولات در آزمایشگاه را به خوبی انجام دهد. همچنین از دیگر وظایف مهندس شیمی این بخش برنامه ریزی جهت چگونگی انتقال نمونه های آزمایشگاهی به محیط واقعی کار است. همچنین یک مهندس شیمی باید قادر باشد جهت از بین بردن مواد زائد روش های ایمن و دوستدار محیط زیست را گسترش دهد. استفاده از مدل های کامپیوتری جهت رسیدن به روش های تولید مقرون به صرفه تر و ایمن تر از دیگر وظایف مهندسین این رشته محسوب می شود. با توجه به وظایف ذکر شده دانشجوی رشته مهندسی شیمی لازم است بر اساس علاقه خود یکی از بخش ها را جهت کسب و کار انتخاب نماید.
دانش آموزانی که رشته مهندسی شیمی را برای ادامه تحصیل انتخاب می کنند لازم است کارنامه کنکور سراسری خود را با رتبه های قبولی داوطلبان در سال های گذشته مقایسه کنند. در واقع این مقایسه به نوعی موجب می شود تا دانش آموزان شانس قبولی خود را این رشته را بسنجند.
